حتماً توی تنظیمات مودم یا موقع وصل شدن به یک سرور یا دوربین مداربسته، اسم آی پی استاتیک (Static IP) و داینامیک (Dynamic IP) به گوشت خورده. شاید هم شرکت ارائهدهنده اینترنتت یه هزینه جداگانه برای IP استاتیک ازت خواسته
اما واقعاً این آی پیها چی هستن و چه فرقی با هم دارن؟ کدومش برای ما بهتره؟
بیا با هم خیلی ساده بررسیش کنیم.
جدول مقایسه آی پی استاتیک و داینامیک
| ویژگی | آی پی استاتیک (Static IP) | آی پی داینامیک (Dynamic IP) |
|---|---|---|
| نوع تخصیص | دائمی و ثابت | موقت و متغیر |
| تغییرپذیری | تغییر نمیکند | ممکن است در هر اتصال تغییر کند |
| سطح امنیت | نیازمند تنظیمات امنیتی بیشتر | از نظر تئوری ایمنتر به دلیل تغییر مداوم |
| هزینه | معمولاً شامل هزینه جداگانه است | معمولاً رایگان است |
| کاربرد | سرور، دوربین مداربسته، دسترسی از راه دور | استفاده خانگی و عمومی |
| ثبات در دسترسی | بالا | متوسط تا پایین |
| قابل ردیابی بودن | بله | خیر (با دشواری بیشتر) |
آدرس IP چیست؟
آدرس IP (Internet Protocol Address) شناسهای یکتا برای هر دستگاه در بستر شبکه است. این آدرس امکان شناسایی، تبادل داده و اتصال به سایر دستگاهها در شبکه داخلی یا اینترنت را فراهم میکند.پیشنهاد میکنم مطلب آی پی چیست؟ مطالعه کنید.
آی پی استاتیک چیست؟
آی پی استاتیک (Static IP) آدرسی ثابت و دائمی است که بهصورت دستی به یک دستگاه در شبکه اختصاص داده میشود. برخلاف IP داینامیک که از طریق DHCP در هر اتصال مجدد ممکن است تغییر کند. IP استاتیک در طول زمان ثابت باقی میماند مگر اینکه بهصورت دستی تغییر داده شود.

کاربرد IP استاتیک در شبکههای حرفهای
از آنجا که آدرس استاتیک همواره قابل پیشبینی است، در موارد زیر کاربرد دارد:
-
میزبانی سرویسها (Hosting)
برای اجرای سرورهای وب، ایمیل، FTP، DNS یا اپلیکیشنهای سازمانی در داخل شبکه یا از طریق اینترنت، IP استاتیک ضروری است. این نوع آدرس، امکان برقراری اتصال پایدار و بدون نیاز به شناسایی مجدد را فراهم میسازد.
-
دوربینهای مداربسته و سیستمهای نظارتی
برای دسترسی از راه دور به دوربینهای IP و NVR، داشتن یک IP استاتیک یا استفاده از DDNS الزامی است. IP استاتیک اتصال بدون قطعی و امنتری ارائه میدهد.
-
اتصال Remote Desktop و VPN
در محیطهایی که لازم است کاربران از بیرون به شبکه داخلی دسترسی داشته باشند، مانند VPN یا RDP، استفاده از IP استاتیک ثبات و امنیت بالاتری را فراهم میکند.
-
تنظیمات پیشرفته فایروال و NAT
در سازمانهایی با نیاز به مدیریت دقیق ACLها، رولهای فایروال یا Port Forwarding، استفاده از IP استاتیک ساختارپذیری و کنترلپذیری بیشتری ایجاد میکند.
بیشتر بخوانید: سرور ابری ایران
مزایای استفاده از آی پی استاتیک
- دسترسی پایدار از راه دور
- امکان اتصال به سیستمها، دوربینها یا سرورها بدون نیاز به بهروزرسانی آدرس.
- پیکربندی آسانتر DNS و فایروال
- در تنظیم رکوردهای DNS، رولهای NAT یا Port Forwarding، آدرس ثابت بسیار مؤثرتر است.
- مدیریت بهتر منابع شبکه
- در محیطهایی با زیرساخت پیچیده، تخصیص IP بهصورت دستی منجر به شفافیت در معماری شبکه میشود.
معایب و محدودیتها
- هزینه بالاتر در سرویسهای عمومی اینترنت
- اکثر ISPها برای ارائه IP استاتیک هزینه جداگانه دریافت میکنند.
- نیاز به تأمین امنیت بیشتر
- بهدلیل ثابت بودن آدرس، سیستمهایی با IP استاتیک بیشتر در معرض اسکنها و حملات مداوم قرار دارند.
- مدیریت دستی زمانبر در شبکههای بزرگ
- در شبکههایی با تعداد بالای کلاینت، مدیریت دستی IPها میتواند پیچیده و مستعد خطا باشد.
بیشتر بخوانید: 7 اشتباه رایج در مدیریت سرور اختصاصی
روشهای تخصیص IP استاتیک
- در شبکه داخلی (LAN):
- تنظیم آدرس IP استاتیک بهصورت دستی بر روی دستگاه (Manual Configuration)
- رزرو DHCP در روتر یا سرور DHCP بر اساس MAC Address
- در شبکههای اینترنتی (WAN):
- درخواست IP ثابت از ISP و پیکربندی در روتر یا مودم
- در صورت استفاده از مودم Bridge یا PPPoE، اعمال تنظیمات در روتر میانی یا فایروال
درخواست خرید IP استاتیک
لطفاً فرم زیر را تکمیل کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.
آی پی داینامیک چیست؟
آی پی داینامیک یک آدرس IP موقتی است که از طریق پروتکل DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) به دستگاههای متصل به شبکه اختصاص داده میشود. این آدرسها برخلاف آی پی استاتیک که بهصورت دائمی به یک دستگاه تعلق میگیرد ممکن است در هر بار اتصال به شبکه تغییر یابند.
بیشتر بخوانید: بهترین سیستم عامل برای سرور اختصاصی کدام است؟
نحوه تخصیص آی پی داینامیک
در اکثر شبکهها سرور DHCP (که ممکن است روی مودم روتر یا یک سرور اختصاصی باشد) آدرسهای IP را از یک محدوده تعریفشده (IP Pool) به دستگاهها اختصاص میدهد. پس از گذشت زمان معین (Lease Time) این آدرس ممکن است آزاد شده و به دستگاه دیگری اختصاص یابد یا همان دستگاه در اتصال بعدی آدرس متفاوتی دریافت کند.
مزایای استفاده از IP داینامیک
- مدیریت آسان در شبکههای بزرگ
- صرفهجویی در منابع IP
- افزایش امنیت در کاربردهای عمومی
- پیکربندی خودکار و سریع
محدودیتها و معایب آی پی داینامیک
- عدم پایداری برای دسترسی از راه دور
- عدم قابلیت ثبت در DNS با اطمینان بالا
- محدودیت در سرویسهای مبتنی بر آدرس IP ثابت
بیشتر بخوانید: تفاوت سرور ابری و مجازی
کاربردهای رایج آی پی داینامیک
- اینترنت خانگی و عمومی (ADSL FTTH LTE)
- شبکههای داخلی با حجم بالای کاربران (DHCP در شبکه LAN)
- مراکز آموزشی کافههای اینترنتی و هاتاسپاتها
- دستگاههای موبایل یا کلاینتهایی با نیاز ارتباط موقت

تفاوتهای کلیدی میان IP استاتیک و داینامیک
پایداری آدرس
IP استاتیک همواره یکسان است، در حالی که IP داینامیک ممکن است بهصورت خودکار تغییر کند.
دسترسیپذیری از راه دور
IP استاتیک برای کاربردهایی مانند دسترسی ریموت یا نظارت از راه دور الزامی است. در حالیکه داینامیک این قابلیت را بهصورت پایدار ارائه نمیدهد.
هزینه و دریافت
IP داینامیک بهصورت پیشفرض توسط اکثر ISPها ارائه میشود، اما IP استاتیک نیازمند ثبت درخواست و پرداخت هزینه جداگانه است.
امنیت
به دلیل ثابت بودن، IP استاتیک ممکن است هدف حملات سایبری قرار گیرد و نیازمند تنظیمات امنیتی دقیقتری باشد. IP داینامیک به دلیل ناپایداری، معمولاً کمتر در معرض حمله مستقیم قرار دارد.
بیشتر بخوانید: کانفیگ سرور اختصاصی
کدام نوع IP برای من مناسب است؟
انتخاب میان IP استاتیک و داینامیک به نیاز شما بستگی دارد. اگر کاربر خانگی هستید و از اینترنت برای فعالیتهای روزمره مانند مرور وب، مشاهده ویدئو یا تماس تصویری استفاده میکنید، IP داینامیک کاملاً مناسب است.
در مقابل، اگر قصد دارید از راه دور به سیستم یا دوربین متصل شوید، یا یک سرویس خاص را میزبانی کنید، IP استاتیک گزینهای ضروری خواهد بود.
آیا راهحلی برای ثبات آی پی داینامیک وجود دارد؟
در برخی موارد میتوان از سرویسهای DDNS استفاده کرد. این سرویسها به شما امکان میدهند تا نام دامنهای ثابت را به IP داینامیک خود متصل کرده و در صورت تغییر آدرس سیستم بهطور خودکار آن را بهروزرسانی نماید. با این حال، این روش جایگزین کامل IP استاتیک محسوب نمیشود.
جمع بندی
آدرسهای IP به دو دستهی استاتیک و داینامیک تقسیم میشوند. IP استاتیک همواره ثابت بوده و برای مواردی مانند سرور دوربین مداربسته و ارتباطات از راه دور کاربرد دارد اما هزینهبر است و نیاز به تنظیمات امنیتی بیشتری دارد.
در مقابل IP داینامیک بهصورت خودکار از طریق DHCP اختصاص داده میشود رایگان بوده و برای کاربران عمومی مناسب است ولی پایداری لازم برای دسترسی دائم را ندارد. انتخاب نوع IP به نیاز شما بستگی دارد؛ برای استفادههای حرفهای IP استاتیک توصیه میشود و برای مصرف روزمره IP داینامیک کافی خواهد بود.
سوالات متداول
برای کسبوکار من IP استاتیک بهتر است یا داینامیک؟
IP استاتیک معمولاً برای کسبوکارهایی که سرور اجرا میکنند، میزبان وبسایت هستند یا نیاز به دسترسی از راه دور ثابت از طریق VPN دارند، مناسبتر است. در مقابل، IP داینامیک مقرونبهصرفهتر بوده و برای کسبوکارهایی مناسب است که نیازی به IP دائمی برای دستگاههایشان ندارند.
آیا میتوانم از IP داینامیک به IP استاتیک تغییر بدهم؟
بله، میتوانید با تماس با ارائهدهنده خدمات اینترنت (ISP) خود، IP داینامیک را به IP استاتیک تغییر دهید. برخی ISPها آدرسهای IP استاتیک را در قالب بستههای تجاری یا ویژه و با پرداخت هزینه اضافی ارائه میکنند.
چگونه بفهمم IP من استاتیک است یا داینامیک؟
بسته به نوع دستگاهتان، مراحل زیر را دنبال کنید:
ویندوز:
- در نوار جستجوی تسکبار، عبارت «Command prompt» را تایپ کنید.
- روی گزینه «Command Prompt» کلیک کنید تا باز شود.
- در پنجره باز شده، دستور زیر را وارد کنید: ipconfig /all
- کلید Enter را بزنید.
- در نتایج نمایش دادهشده، به دنبال خطی بگردید که نوشته «DHCP Enabled».
- اگر مقابل آن نوشته شده «NO»، آدرس IP شما استاتیک است.
- اگر نوشته شده «YES»، آدرس IP شما داینامیک است.
مکاواس (macOS):
- روی آیکون اپل کلیک کرده و وارد «System Settings» شوید.
- گزینه «Network» را انتخاب کرده و روی «Wi-Fi» کلیک کنید.
- سپس روی «Details» کنار شبکه مورد نظر کلیک کنید.
- وارد بخش «TCP/IP» شوید.
- گزینه «Configure IPv4» را پیدا کنید. اگر روی «Manually» تنظیم شده باشد، IP شما استاتیک است و اگر روی «Using DHCP» باشد، IP شما داینامیک است.
استفاده از IP استاتیک چه پیامدهای امنیتی دارد؟
IP استاتیک ممکن است خطرات امنیتی بیشتری نسبت به IP داینامیک داشته باشد، زیرا آدرس آن ثابت است و هکرها راحتتر میتوانند آن را هدف قرار دهند. برای کاهش این خطرات، کسبوکارهایی که از IP استاتیک استفاده میکنند باید اقدامات امنیتی قویتری مانند استفاده از فایروالها و VPN اتخاذ کنند.

بدون دیدگاه